Khi đăng ký tham gia một lớp học bơi, hướng dẫn viên thường không tư vấn cho người mới học việc có nên mua mũ bơi và kính bơi hay không nếu người học không hỏi. Tâm lý chung của người học bơi, đặc biệt là của phụ huynh dẫn con đi học bơi, là muốn có đầy đủ “khiên, giáp” trước khi lâm trận nên họ thường mua đủ bộ! Điều đó cũng tốt thôi nhưng việc mua nón, kính chỉ mới là một phần, phần quan trọng hơn là biết cách chọn lựa và sử dụng.
Nói chung, mũ bơi và kính bơi có thể hỗ trợ tốt cho người mới học bơi. Tuy nhiên, chúng cũng có thể gây trở ngại cho người học nếu sử dụng không đúng cách. Vì vậy, bạn hãy tham khảo một số thông tin hữu ích trong bài viết sau.
Mũ bơi
Khi tóc được búi cao và giữ bên trong mũ thì việc đội mũ giúp cho hồ bơi sạch sẽ hơn do không có tóc rơi rụng trong hồ; hệ thống lọc nước của hồ bơi cũng sẽ hoạt động tốt hơn nếu không bị tóc quấn vào. Về phía người bơi, khi đội mũ, tóc sẽ không lòa xòa trước mặt làm cho họ thấy tốt hơn, tóc không phủ tai làm cho họ nghe hướng dẫn của giáo viên rõ hơn. Vì vậy, khi phải cân nhắc chi phí mua sắm, tôi khuyên người học bơi nên đội mũ khi tóc để dài và vướng vào mắt, tai, mũi khi tập luyện dưới nước. Nếu trẻ con học bơi, tóc tai ngắn gọn thì không nhất thiết phải đội mũ.
Mũ bơi có thể được làm bằng các vật liệu khác nhau như vải, cao su, silicone hoặc vải thun Lycra.
Mũ bơi loại cao su hoặc silicone là loại mũ bơi không thấm nước, có thể giữ tóc khô, được hầu hết người lớn và thanh thiếu niên ưa chuộng vì chúng thường có kích thước tiêu chuẩn và dễ kéo giãn để trùm vừa khít trên đầu người bơi. Tuy nhiên, mũ loại này dễ bị trượt xộc xệch trên đầu trẻ con và có thể làm tóc rơi tuột ra nếu người bơi không biết cách đội.
Mũ bơi bằng vải hoặc vải thun Lycra dễ đội hơn và không kéo dính tóc khi tháo mũ ra. Những chiếc mũ này không giữ cho tóc khô và được sử dụng để giữ cho tóc không phủ xuống mắt khi bơi.
Nói chung, khi có điều kiện thì việc mua một chiếc mũ bơi phù hợp để học bơi là tốt. Điều lưu ý là phải chọn mũ bơi phù hợp vì nếu mũ đội không vừa và cứ bị trật ra khi ở dưới nước, nó có thể khiến người bơi mất tập trung vì phải dừng lại để chỉnh sửa liên tục và ảnh hưởng đến thời gian tập luyện dưới nước. Nếu là người để tóc dài thì nên mua nón silicone để dễ búi tóc và giữ tóc trong mũ. Nếu tóc tai gọn gàng hoặc là trẻ con, thì nên mua nón Lycra để dễ đội. Vấn đề là phải chọn mũ có kích thước phù hợp. Nhiều người mua mũ bơi cho trẻ mà đội vào trùm xuống tận mắt, phần chỏm mũ “rộng thùng thình”, nhăn nhúm khó coi, cứ bơi một chốc lại phải đứng lên chỉnh sửa rất mất thời gian. Đội mũ bơi đúng là mũ phải trùm căng trên đầu, nhìn mới “chuyên nghiệp”. Nếu đầu nhỏ, cứ lựa chọn loại mũ dành cho trẻ em cũng được, miễn là “trùm căng trên đầu”. Một điều cũng cần lưu ý là VĐV chuyên nghiệp thường đội mũ trùm kín tai để giảm bớt tiết diện tiếp xúc với nước, tránh cản nước; nhưng người mới học bơi nên đội mũ chừa tai để còn nghe lời hướng dẫn của giáo viên cho rõ!
Đễ giữ cho mũ bơi có thể sử dụng lâu dài, nên rửa sạch mũ và treo mũ sau buổi học.
Kính bơi
Kính bơi có nhiều ưu điểm: giúp người bơi nhận thức được không gian dưới mặt nước, giúp họ bơi thẳng, giúp mắt không bị xót trong môi trường nước được xử lý bằng clo, và giúp người bơi có được sự tự tin trong các buổi học ban đầu.
Tuy nhiên, việc đeo kính bơi ngay từ những ngày đầu mới học bơi nên được cân nhắc thận trọng.
Điều quan trọng là phải xem xét đặc điểm của người mới bắt đầu học bơi. Có người có thể tự tin úp mặt xuống nước khi không có kính; lại có người phải đeo kính mới tự tin úp mặt xuống nước. Tùy theo đặc điểm của người học mà giáo viên quyết định nên cho họ đeo kính bơi sớm hay muộn nhưng nguyên tắc chung là phải phối hợp lúc đeo kính, lúc không đeo kính khi học bơi, tức họ phải thử cả dạng bài tập bơi không đeo kính và bài tập bơi có đeo kính. Đây là vấn đề thuộc lĩnh vực an toàn nước. Khi người bơi trở nên quá phụ thuộc vào kính bơi thì chính kính bơi sẽ tạo cho người bơi một cảm giác an toàn giả tạo và họ sẽ hoảng sợ khi không có kính. Thực tế ngoài đời cho thấy, đôi khi trẻ rơi xuống nước mà không kịp đeo kính bơi nên chúng phải có khả năng xử lý và bơi được khi không có kính. Sẽ là điều nguy hiểm nếu trẻ không thể bơi mà không có kính bơi.
Thường khi mới xuống nước học bơi, trẻ không nên đeo kính. Chỉ đến khi trẻ đã tự tin úp mặt xuống nước, tự tin mở mắt dưới nước và thoải mái chơi đùa dưới nước mà không cần đeo kính thì đến lúc ấy mới cho trẻ tập luyện phối hợp giữa đeo kính và không đeo kính trong nhưng bài tập tiếp theo.
Ngoài ra, cũng như mũ bơi, kính bơi có nhiều hình dạng và kích cỡ. Nếu chọn kích cỡ kính bơi không đúng thì việc đeo kính bơi không vừa sẽ dẫn đến kính bị vào nước, làm lãng phí thời gian học bơi quý giá do người học phải chỉnh sửa kính liên tục. Đôi khi, bạn cũng nên chi thêm một ít tiền để mua một cặp kính bơi tốt (xem thêm bài Cách lựa chọn kính bơi). Kính bơi tốt sẽ tiết kiệm cho giáo viên của bạn rất nhiều thời gian giúp bạn sửa chữa kính bơi và cho phép họ dành nhiều thời gian hơn cho việc hướng dẫn bạn học bơi.
Một kính bơi phù hợp cho người học bơi ban đầu là một kính bơi liền lạc một khối, không có bất kỳ bộ phận nhỏ nào ở hai bên kính để móc dây có thể bị gãy và vỡ. Các mối để móc dây ở hai bên kính phải có thể dễ dàng nới lỏng hoặc thắt chặt.
Một số nơi dạy bơi chuyên nghiệp có chính sách cung cấp mũ và kính bơi cho người học nhằm giúp mọi thứ dễ dàng hơn cho người dạy và đạt được sự bình đẳng cho người học. Dù chi phí mũ và kính bơi đã tính gộp vào trong học phí nhưng đa số phụ huynh đều hài lòng vì đã được trường tư vấn chọn lựa và lớp học bơi trông chuyên nghiệp hơn khi tất cả người học đều được trang bị đồng phục học bơi.
Chung Tấn Phong
